Crescendo/decrescendo tekens
For MuseScore 4 users, see Crescendo/decrescendo tekens.
Crescendo/decrescendo teken toevoegen
Crescendo/decrescendo tekens zijn symbolen die gebruikt worden om het geleidelijk verloop van het geluidsniveau in de partituur aan te geven. Er zijn twee varianten: crescendo (luider worden) en decrescendo (zachter worden).
Om een crescendo/decrescendo teken te maken doe je het volgende:
- Selecteer een bereik van noten of maten.
- Gebruik één van de volgende sneltoetscombinaties:
- <: om een crescendo teken te plaatsen.
- >: om een decrescendo teken te plaatsen.
Als alternatief kunnen de volgende opties worden gebruikt:
- Selecteer een bereik van noten of maten en klik op het crescendo/decrescendo teken in het palet (dubbelklik in versies voor 3.4).
- Sleep crescendo/decrescendo teken vanuit het palet naar de notenbalk.
Lengte en hoogte aanpassen
Een crescendo/decrescendo teken is een lijn met afspeel eigenschappen en de lengte kan als volgt worden aangepast:
-
Activeer de bewerkingsmodus voor het crescendo/decrescendo teken. Klik nu op de eind handgreep die je wilt verplaatsen:
-
Gebruik één van de volgende sneltoetscombinaties:
- Shift+→ om de eindgreep en het ankerpunt met één noot of rust naar rechts te verplaatsen.
- Shift+← om de eindgreep en het ankerpunt met één noot of rust naar links te verplaatsen.
Met deze methode van verlengen of inkorten blijven de afspeel eigenschappen gewaarborgd kan ook overlopen naar een volgende regel:
-
Om de horizontale positie van een eindgreep aan te passen (zonder daarbij het afspelen te beïnvloeden) gebruik je één van de volgende sneltoetscombinaties:
- → om de eindgreep met 0,1 sp naar rechts te verplaatsen.
- ← om de eindgreep met 0,1 sp naar links te verplaatsen.
- Ctrl+→ (Mac: Cmd+→) om de eindgreep met 1 sp naar rechts te verplaatsen.
- Ctrl+← (Mac: Cmd+→) om de eindgreep met 1 sp naar links te verplaatsen.
De hoogte van een crescendo/decrescendo teken aanpassen:
- Verplaatst de onderste handgreep bij de opening van het teken (het blauwe vierkantje in de afbeelding hieronder):
Cresc. en dim. lijnen
Naast crescendo/decrescendo tekens zijn er ook cresc. _ _ _ en dim. _ _ _ lijnen met dezelfde functie in het lijnen palet. Je kunt de tekst (indien gewenst) aanpassen in het tekstlijndetails gedeelte van het instellingenoverzicht.
Een crescendo/decrescendo teken omzetten in een tekstlijn:
- Selecteer het teken en pas het "type" aan in het crescendo/decrescendo-teken gedeelte van het instellingenoverzicht.
Crescendo/decrescendo teken kopiëren
Vanaf versie 3.1 kan een crescendo/decrescendo teken worden geknipt, gekopieerd en geplakt net zoals een tekst element: zie overzicht van knippen / kopiëren / plakken opdrachten.
In versies voor 3.1 kun je een crescendo/decrescendo teken alleen dupliceren: zie lijnen kopiëren.
Crescendo/decrescendo teken eigenschappen aanpassen
De volgende eigenschappen kunnen worden aangepast in het instellingenoverzicht:
- Element: De plaatsing van het teken.
- Lijn: De lijn-eigenschappen zoals kleur, dikte en stijl.
- Tekstlijn details: Voeg tekst toe en stel de tekst eigenschappen in.
- Crescendo/decrescendo-teken:
- Type: Wijzig het type van teken: crescendo, decrescendo of tekstlijn.
- Cirkel op punt van crescendo/decrescendo: Vink aan om te laten zien.
- Hoogte: De breedte van de opening van het teken.
- Vervolglijnhoogte: De breedte van het teken aan het einde van een regel voordat deze verder gaat bij het volgende regel.
- Plaatsing: Bepaal of het teken boven of onder de notenbalk geplaatst moet worden.
- Dynamisch bereik: Bepaal of de afspeel-eigenschappen worden toegepast op de notenbalk, partij (standaard) of systeem.
- Geluidssterkte aanpassing: … over de hele lengte van het teken vanaf 0 tot en met 127.
- Gebruik dynamiek voor enkele noot (vanaf versie 3.1): Indien aangevinkt (standaard), dan kan het teken de dynamiek van een enkele noot aanpassen indien dit mogelijk is voor het gekozen instrument.
- Dynamiek methode (vanaf versie 3.1): Kies de methode die wordt gebruikt voor het aanpassen van de dynamiek: Lineair (standaard), Geleidelijk toe- en afnemen, Geleidelijk toenemen, Geleidelijk afnemen, of Exponentieel.
Crescendo/decrescendo afspelen
Voor versie 3.1 hebben crescendo en diminuendo tekens/lijnen alleen effect op het afspelen bij de overgang van de ene noot naar de volgende noot, het heeft geen effect op het afspelen van een enkele noot of een serie van gebonden noten.
Vanaf versie 3.1 hebben crescendo en diminuendo tekens/lijnen ook invloed op enkele noten en gebonden noten indien het instrument enkele noot dynamiek ondersteund. Een voorbeeld, een piano kan geen crescendo maken op een enkele noot maar een trompet kan dat wel.
Standaard hebben crescendo en diminuendo tekens alleen invloed op het afspelen indien er dynamische tekens voor en na het teken worden geplaatst. Als voorbeeld, een crescendo over noten tussen p en f dynamiek zorgt voor het wijzigen van de dynamiek tijdens het afspelen. Echter indien er twee opéénvolgende dynamische tekens zijn geplaatst dan heeft alleen het eerste toepasselijke teken effect. Een diminuendo tussen p en f wordt genegeerd. Indien er twee of meer crescendos tussen p en f staan dan wordt alleen de eerste toegepast.
Een crescendo/decrescendo teken kan ook worden gebruikt zonder dynamische tekens door het aanpassen van geluidssterkte waarde in het instellingenoverzicht (waarde in het bereik van 0 tot en met 127).