Oude muziek mogelijkheden
For MuseScore 4 users, see Oude muziek mogelijkheden.
MuseScore heeft verschillende functies om de schrijfwijze van oude muziek (vooral middeleeuws en uit de renaissance) verwant aan commerciële edities uit de 20e eeuw mogelijk te maken.
Notatie zonder maatverdeling of maatsoort
In MuseScore worden noten die langer duren dan de maat normaal gesproken overgebonden over de maatstreep heen. Echter MuseScore heeft een speciale functie waarmee het mogelijk is om de nootwaarde in tact te laten, zonder deze te splitsen en over te binden. Hiermee is het mogelijk om muziek te noteren zonder maatstrepen zoals die uit de renaissance:
- Vanuit het menu, selecteer Opmaak→Stijl...→Partituur.
- Zet een vinkje bij de "Geef nootwaardes over de maatstreep heen weer ...".
- Klik op "Ok". De huidige partituur wordt meteen bijgewerkt.
Voorbeeld
- Het onderstaande voorbeeld laat een gedeelte zien van de originel partituur van "De Profundis Clamavi" voor 4 stemmen door Nicolas Champion:
- Hetzelfde deel maar dan weergegeven in MuseScore:
- En na het activeren van de "Geef nootwaardes over de maatstreep heen weer …" optie:
- Om de maatstrepen te weg te halen verwijder jet het vinkje bij "Laat de maatstrepen zien" in de het notenbalk/partij-eigenschappen venster. Zie ook mensurstrich (hieronder).
Opmerkingen: Deze functie is nog steeds in ontwikkeling en kan fouten bevatten. De langste nootwaarde die wordt ondersteund is de longa (een longa met een punt word onderverdeeld en verbonden).
Mensurstrich
Omdat de afwezigheid van maatstrepen het uitvoeren van de muziek meer ingewikkeld maakt voor de huidige muzikanten hebben veel moderne muziekschrijvers een compromis gemaakt genaamd Mensurstrich. Hierbij worden maatstrepen tussen maar niet door de notenbalken geplaatst.
Het plaatsen van de maatstrepen tussen de notenbalken doe je als volgt:
- In de onderste notenbalk (normaal gesproken de onderste notenbalk van een syseem) waar de Mensurstriche notatie gewenst is, verwijder je het vinkje bij "Laat de maatstrepen zien" in het Notenbalk/partij-eigenschappen venster.
- In de bovenste notenbalk waar de Mensurstriche notatie gewenst is, klik je op een maatstreep.
- In het Maatstreep gedeelte van het instellingenoverzicht zet je een vinkje bij de "Omspan tot volgende notenbalk" optie.
- In het Maatstreep gedeelte van het instellingenoverzicht, pas de je "Omspan vanaf" waarde aan zodat de bovenkant van de maatstreep zich aan de onderkant van de notenbalk bevindt.
- Klik op de "Stel in als standaard voor notenbalk" knop in het instellingenoverzicht.
Opmerking: Het is belangrijk om van de onderste notenbalk naar boven toe te werken.
Ambitus
Voordat het concept bestond van een absoluut gehoor moesten de uitvoerende artiesten de vocale muziek transponeren naar een zingbaar bereik voor het ensemble tijdens het uitvoeren. Om hen te helpen was er soms een ambitus opgenomen in de partituur die daarbij het gehele bereik van een stem aangaf aan het begin van een stuk.
De ambitus kan worden toegevoegd met de volgende methodes:
- Sleep het ambitus symbool (vanuit het lijnen palet in de geavanceerde werkruimte) naar een muzieksleutel.
- Selecteer één of meerdere muzieksleutels en klik (dubbelklik in versies voor 3.4) op het ambitus symbool (in het lijnen palet van de geavanceerde werkruimte).
Het bereik wordt hierbij automatisch gedetecteerd, indien er een sectie-einde aanwezig is dan wordt alleen het notenbereik van die sectie weergegeven. Na de sectie-eind kan een nieuw ambitus symbool worden geplaatst.
Het noten bereik van de ambitus kan handmatig worden aangepast door deze te selecteren en de "Hoogte noot" en "Laagste noot" waardes in het instellingenoverzicht aan te passen. Om deze automatisch aan te passen klik je op de Werk bereik bij knop in het instellingenoverzicht.
Mensurale maatsoort
In het mensurale notatie systeem geeft de maatsoort niet de lengte (duur) van een maat aan maar de lengte (duur) van brevis en semibrevis. MuseScore ondersteund de mensurale maatsoort symbolen als een weergave optie in het maatsoort-eigenschappen dialoog in plaats van symbolen maar deze zijn slechts voor de weergave van de verhouding van bijvoorbeeld het aantal halve noten per hele noot kan niet worden aangepast.
Deze symbolen kunnen worden gebruikt bij het repliceren van muziek waarbij de componisten uit de renaissance meerdere stemmen gelijktijdig in verschillende maatsoorten hebben geschreven zonder gebruik te maken van antimetrische figuren. Bewerk hiervoor de maatsoort per notenbalk, zolang het begin en het einde van een maat in alle notenbalken maar overeenkomen. Als dit niet lukt, overweeg dan om de grootte van de maat te vergroten naar de laagste gemeenschappelijke deler.
De Profundis Clamavi voor 5 stemmen door Josquin Des Prez
Periodenotatie in tablatuur
Authentiek ogende periodetabulatuur is mogelijk voor instrumenten zoals de luit, theorbe enz. De verschillende historische stijlen worden ondersteund door een keuze aan fretmarkeringen en muzieksymboollettertypen, optionele "ondersteboven"-tabulatuur en speciale symbolen voor bas-snaarnoten. Zie historische tablatuur.