Sprongen en herhalingen
Herhalingen
Wijzig het aantal herhalingen
Wanneer je een einde herhaling (wat lijkt op :|| ) toevoegd aan de partituur dan stelt MuseScore het aantal keren afspelen in de maat-eigenschappen automatisch in op 2. Indien je vaker wilt herhalen dan doe je het volgende:
- klik met rechts op de laatste maat voor het herhalingsteken
- selecteer maat-eigenschappen
- wijzig het aantal keren afspelen in het totaal aantal keren dat dit gedeelte dient te worden afgespeeld
- klik op OK
Herhaling midden in de maat
Om te zorgen dat een herhaling midden in de maat er goed uitziet en dat deze ook goed wordt afgespeeld dan moet je eerst de maat splitsen. Selecteer de eerste noot na de herhaling en kies in het menu Gereedschappen->Maat->Splits de maat voor de geselecteerde noot/rust. Na het splitsen van de maat kun je een herhalingsmaatstreep toevoegen. Het is gebruikelijk om één van de halve maten (meestal de tweede helft) uit te sluiten van de maat tellen, klik met rechts op deze maat, kies vervolgens voor maat-eigenschappen en vink de optie "Sluit uit van matentelling" aan.
Volta's
Volta toevoegen
Volta's worden meestal gebruikt om verschillende einden te gebruiken bij het spelen van herhalingen. Om een volta toe te voegen selecteer je alle maten waarop deze van toepassing is en dubbelklik je op het symbool in het palet. Sleep de volta niet naar de partituur indien je wilt dat deze op voor dan één maat wordt gebruikt. Indien je een bestaande volta hebt en je wilt dat deze op meer of minder maten wordt toegepast dan dubbelklik je op de volta, selecteer je het begin- of eindpunt dat je wilt verplaatsen en gebruik je shift+linkse of rechtse pijltoets om deze aan te passen. De aanpassing zal altijd een volledige maat zijn. Opmerking: indien je gebruik maakt van andere methodes, zoals het verslepen van het einde of door gebruik te maken van ctrl+pijltjes toetsen, dan wordt alleen het uiterlijk aangepast en wordt het aantal maten dat deze wordt toegepast niet veranderd.
De volgende afbeelding laat een volta zien die niet juist is toegevoegd:
Deze volta is toegevoegd aan de eerste maat en vervolgens is het rechts einde van de volta versleept om deze er goed uit te laten zien. Dit is te zien aan de rode lijn die vanaf de eerst maat zichtbaar is wanneer de volta in bewerkingsmodus is ingesteld (door erop te dubbelklikken). Alleen de eerste maat onder de volta wordt nu overgeslagen bij de tweede keer afspelen.
Volta's bewerken
Er zijn verschillende volta's beschikbaar in het lijnen palet maar deze kunnen worden aangepast indien deze niet voldoen aan de gewenste uitvoering die je wilt hebben. Wanneer je het aantal keren afspelen hebt aangepast, dan wil je waarschijnlijk ook het uiterlijk en effect van de volta aanpassen.
Om de weergave van de volta aan te passen, selecteer je deze en open je het instellingenoverzicht. Door te drukken op F8 wordt het instellingenoverzicht weergegeven of verborgen wanneer nodig. Om de tekst aan te passen die in de volta wordt weergegeven zorg je dat er een vinkje staat bij "Begin tekst" en voer je de tekst in die je wilt zien. Je kunt eventueel ook de tekst bij "Vervolgtekst" aanpassen in het geval dat de volta meer dan één regel in beslag neemt, maar dit is normaal gesproken niet gebruikelijk. Een "Eindtekst" is ook niet gebruikelijk voor een volta, maar kan ook worden toegepast indien dit nodig is.
Om het afspelen van de volta goed te laten werken moet de "Herhalingslijst" worden ingesteld. Je moet hier in aangeven wanneer deze volta moet worden afgespeeld door het invoeren van getallen en die met comma's te scheiden. Met de juiste combinatie van volta's en herhalingen kun je zeer complexe volgordes maken in de einden.
“Losse” volta's
Je kunt een volta in het midden van een herhaling plaatsen en de maten onder de volta worden alleen afgespeeld zoals bepaalde in de "Herhalingslijst" van de volta. Dit is geen standaard gebruik van de volta maar het werkt wel.
Sprongen
Het herhalingen en sprongen palet bevat alle vooraf gedefinieerde sprongen en herhalingen in MuseScore. Om de sprongen op de juiste manier te laten werken moeten de juiste spronglabels in de juiste volgorde worden ingevoerd vanuit het palet. Indien dit niet wordt gedaan en de labels niet juist zijn ingesteld, dan kan het gebeuren dat de sprongen worden genegeerd maar het kan ook zijn dat de er een onverwachte sprong wordt gemaakt.
Dit is volgorde waarin de sprong labels moeten worden gebruikt in MuseScore:
D.S. - Dit vertelt MuseScore dat er moet worden teruggesprongen naar het segno en vervolgens moet worden afgespeeld tot aan het einde van de partituur of sectie.
of
Fine
D.S. al Fine – Dit vertelt MuseScore dat er moet worden teruggesprongen naar het segno en vervolgens moet worden afgespeeld totdat het Fine tegenkomt.
of
to Coda
D.S. al Coda – Dit vertelt MuseScore dat er moet worden teruggesprongen naar het segno en vervolgens moet worden afgespeeld totdat het "to Coda" tegenkomt in de partituur op welk er een sprong wordt gemaakt naar het
of
D.C. - Wanneer dit de enige sprong is dan gaat MuseScore terug naar het begin van de sectie (of partituur) en wordt er gespeeld tot aan het einde van de sectie (of partituur).
of
Fine
D.C al fine – Dit vertelt MuseScore terug te gaan naar het begin van de sectie (of partituur) en door te spelen totdat het Fine tegenkomt.
of
to Coda
D.C. al Coda – Dit vertelt MuseScore terug te gaan naar het begin van de sectie (of partituur) en vervolgens af te spelen totdat het "to Coda" tegenkomt waar vervolgens een sprong wordt gemaakt naar het
Speel de herhalingen (bij het herhalen)
In het instellingenoverzicht is een optie beschikbaar om herhalingen voor de tweede keer af te spelen. Standaard worden herhalingen alleen de eerste keer afgespeeld. Om dit aan te passen selecteer je het D.S. of D.C. label en vink je de optie "Speel de herhalingen" aan in het instellingenoverzicht.
Sprongen en volta's
Een is belangrijk om te weten dat sprong labels niet onder een volta moeten worden geplaatst. Er zijn wel enige uitzonderingen, maar een sprong komt normaal gesproken niet onder een volta voor. Wanneer een segno, "Fine" of "To coda" onder een 2e volta is wat niet wordt gebruikt, dan zal de D.C./D.S. worden genegeerd. De vuist regel is om maten te dupliceren (in het geval waar indentieke maten staan onder het 1e volta en in het coda gedeelte) wanneer dit nodig en zo te voorkomen dat er sprongen onder de volta nodig zijn.
Nu we het hier toch over hebben, volta's hebben een herhalingsmaatstreep om het aantal keren afspelen te kunnen instellen en zo te weten wanneer welke herhaling wordt gespeeld. Ondanks dat een D.C. of D.S. ervoor zorgen dat een maat meerdere keren wordt gespeeld, wordt dit aantal niet meegeteld voor de volta's. Een volta in het midden van een sprong sectie zonder herhaling wordt niet juist afgespeeld. Het wordt altijd genegeerd (de muziek die erin staat wordt altijd gespeeld) of het wordt altijd overgeslagen (de muziek die erin staat wordt altijd overgeslagen) afhankelijk van de afspeel instellingen van de volta.
Secties
Sectie einde worden gebruikt om het einde van een deel aan te geven in een partituur of van een oefening in en lesboek. In het algemeen komen secties overeen met een partituur. Sprongen kijken normaal gesproken niet naar labels die buiten de sectie staan. Er is echter één uitzondering. Als er geen Coda symbool in de huidige sectie staat, dan zal MuseScore kijken of er in de volgende sectie(s) een Coda symbool is waarnaar toegesprongen kan worden.
Labels bewerken
Sprong labels zijn tekst en kunnen worden aangepast net als ieder andere tekst. Zolang het juiste label is ingevoerd, dan kan de tekst van alles zijn. Een veel voorkomend gebruik is om een
je kunt ieder label kiezen en de functie ervan aanpassen in het "spring" gedeelte in het instellingenoverzicht. Voor het D.S. of D.C. label zijn de opties: "Spring naar", "Afspelen tot" en "Ga verder bij" beschikbaar. Standaard komen deze de waarden overeen met de standaard voor het segno, start van de partituur, to coda, coda, fine en einde van de partituur functies in de partituur en sprongen labels. Je kunt deze waarden aanpassen zodat je bijvoorbeeld meerdere D.S. al codas in een sectie kunt hebben.
De eerste groep voer je op de normale manier in. Na het laatste sprong label kun je beginnen met het invoeren van de tweede set met labels. Standaard springt het naar het segno (welke ingesteld is als segno), speelt tot coda (zoals ingesteld in to Coda) en ga verder bij codab (zoals ingesteld in het {Coda symbool}). Je kunt deze allemaal aanpassen in de tweede groep van labels. Een suggestie is om eenvoudigweg een 2 toe te voegen aan het einde van de label om aan te geven dat dit de tweede groep labels is, enzovoort. Een andere mogelijkheid is om Coda en Segno variaties te gebruiken. Zorg ervoor dat alle sprong labels worden aangepast zodat ze met elkaar overeenkomen. Dit zorgt dat jezelf en MuseScore de labels uit elkaar kan houden.
Een belangrijk punt om te onthouden is dat je niet vanuit één set van labels midden in een andere set van labels of er voorbij kunt springen. Dat wil zeggen dat een D.S. al Coda niet voor een voorgaand D.S. al Coda kan springen, zelfs niet als de labels zijn aangepast zoals uitgelegd in de vorige paragraaf.
Partituur uitschrijven
Versie 3.1 heeft een nieuwe functie die nog niet veel besproken is. Het wordt wellicht weinig gebruikt maar kan een handig hulpmiddel zijn indien je wilt onderzoeken waarom de sprongen niet juist werken. Ook is, wanneer het afspelen belangrijk is in secties met verschillen instrumenten of dynamische tekens, deze functie bruikbaar voor het op de juiste manier horen afspelen of om te voorkomen dat de pagina moet worden teruggeslagen tijdens optredens.
Om de uitschrijven functie te gebruiken kies het in het Gereedschappen menu de optie Herhalingen uitschrijven. Wanneer je deze optie kiest wordt er een nieuwe tab gemaakt met daarin de partituur waarbij de maten in volgorde van afspelen wordt weergegeven. Deze tab wordt niet gemarkeerd als gewijzigd (het * symbool naast de naam) tenzij je deze aanpast nadat hij is aangemaakt. De naam van de tab is hetzelfde als het origineel met de toevoeging "_unrolled". Dit om te voorkomen dat per ongeluk de oorspronkelijk partituur wordt overschreven. En bestaat geen mogelijkheid om dit uitschrijven terug te draaien en het advies is dan ook om deze versie van de partituur met een andere naam op te slaan.